Osobowość, tożsamość, zaburzenia osobowości
Z. Freud – koncepcja czarnej skrzynki:
Nasza osobowość składa się z trzech elementów:
ID:
pierwotna struktura naszej osobowości
zawierają się w niej instynkty, popędy
dąży do zaspokojenia przyjemności
rządzi się zasadami: „zrób sobie dobrze”, „ty jesteś najważniejszy”
witalne działanie skierowane na siebie
nie kieruje się zasadą racjonalności
to także dziecko (ufne, radosne, cieszące się z drobiazgów
bombardowane zewsząd komunikatami
osoba egocentryczna
SUPEREGO:
rządzi się zasadą powinności
mówi: „zrób dobrze innym”
jest tak jakby rodzicem, który jest pierwszym wzorcem superego
osoba altruistyczna
EGO:
mądra (dorosła) część naszej osobowości
to racjonalista, podejmuje decyzje
osiowa część osobowości
mądre ego to takie, które szanuje id i superego
nie jest zdominowane
umie dokonać poprawnego wyboru
Im człowiek jest młodszy, tym struktury id są bardziej rozbudowane. Później ta dominacja kieruje się do ego. Musimy być otwarci na innych, jeśli chcemy prawidłowo funkcjonować. Musimy dokonywać wyborów, które są dobre dla nas i dla innych. Należy dbać o ego i superego, gdyż w przyszłości człowiek może stać się np. zgoszkniały.
Tożsamość – struktura podobna do półpszepuszczalnej błonki, wyznacza strukturę osobowości, ma pory przez które komunikuje się ze światem; dzięki wymianie jest w stanie ewoluować, zmieniać siebie.
Zaburzenia osobowości:
Nie ma błonki, są same pory, osobowość jest rozmyta, nie ma swojej struktury; to tak jakby dwie osobowości, osoby; zmienia się hierarchia wartości.
Osobowość symbiotyczna – zależna od drugiej osoby, przedmiotem tej osobowości jest np. matki, żony, które nie potrafią same decydować, podejmować decyzji bez drugiej osoby np. męża (uzależnienie pod względem psychologicznym, emocjonalnym, poznawczym, społecznym).
Błonka skostniała – kokon, ktoś kto jest zamknięty w sobie, nie reaguje na innych ludzi, np. autyzm.
Tych dwóch nabywa się w wyniku zaburzeń relacji z matką. Rozwój jest wtedy nieprawidłowy.